Borrelia

Borrelia: Lyme Hastalığı, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Lyme Hastalığı Nedir? Lyme hastalığı, Borrelia bakterilerinin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır ve genellikle keneler aracılığıyla bulaşır. Lyme hastalığına yakalanan insanların çoğu, kenelerin ısırma bölgesinde tipik bir kızarıklık geliştiğini gözlemleyebilir. Bu kızarıklık zaman içinde büyüyebilir ve ortasında solabilir. Ayrıca, hastalık bazen eklemlere veya sinir sistemine yayılabilir. İşte Lyme hastalığının nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında daha fazla bilgi:

Lyme Hastalığının Nedenleri Lyme hastalığı, keneler aracılığıyla bulaşan bir grup Borrelia bakterisi tarafından tetiklenir. İnsanlarda Lyme hastalığına yol açabilen birkaç Borrelia bakteri türü bulunur, bunlar arasında Borrelia burgdorferi, Borrelia afzelii ve Borrelia garinii öne çıkar. Bu bakteriler, kenelerin gastrointestinal sistemlerinde bulunur ve kene kan emdiğinde enfeksiyon yapıcı maddeleri aktarabilir. Keneler, genellikle enfekte olmuş küçük kemirgenlerden bu bakterileri alır.

Enfekte olabilmeniz için, kene genellikle en az 24 saat boyunca ciltte tutunmalıdır. Lyme hastalığı, ABD’de Lyme disease olarak adlandırılırken, bu terim İsveç ve diğer bölgelerde de kullanılır.

Lyme Hastalığı Nerelerde Görülür? Lyme hastalığını yayabilen keneler, genellikle İsveç’in güney ve orta bölgelerinde ve Baltık ile Bothnian kıyılarında bulunur. Bu bölgelerde her üç keneyi taşıyan birinin Lyme hastalığı bakterisini taşıdığı görülür. İsveç’in kuzey kesimlerinde, enfekte olmuş kenelerin oranı belirgin derecede daha düşüktür.

Lyme Hastalığının Belirtileri Kene ısırığı yerinde küçük, sivrisinek ısırığına benzer bir kırmızı nokta görülebilir. Bu durum normaldir ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçebilir; bu, Lyme hastalığının bir belirtisi değildir.

Borrelia, vücudun farklı bölgelerinden gelen çeşitli semptomlara neden olabilen büyük ölçüde değişebilen bir enfeksiyona yol açar.

Lyme Hastalığının Erken Belirtileri:

  • Genellikle ısırıldıktan bir ila dört hafta sonra ortaya çıkar.
  • Yavaşça büyüyerek çapı 5 santimetreden daha büyük olabilir.
  • Halka şeklinde, oval veya düzgün bir şekilde olabilir.
  • Cilt kızarığı düz kırmızı olabileceği gibi, ortasında bir halka gibi de solabilir.
  • Koyu ten üzerinde kızarığın görülmesi daha zor olabilir. Ayrıca döküntü kaşıntılı olabilir ve Lyme hastalığı diğer cilt değişikliklerine, kabarcıklara veya sızıntılı yaralara da neden olabilir.

Lyme hastalığınız varsa, başlangıçta aşağıdaki semptomlardan birini veya birkaçını yaşayabilirsiniz:

  • Birkaç cilt kızarıklığı
  • Ateş ve titreme
  • Yorgunluk
  • Baş ağrısı
  • Mavimsi kırmızı bir yumru (özellikle kulak memesi veya meme ucunda, çocuklarda daha sık)

Lyme Hastalığının Daha Fazla Semptomları Lyme hastalığı sinir sistemini etkilerse, bu nöroborelyoz olarak adlandırılır ve aşağıdaki semptomlara yol açabilir:

  • Boyun sertliği
  • Baş ağrısı
  • Boyun, sırt, kollar veya bacaklarda şiddetli ağrı
  • Hissizlik
  • Felç (genellikle yüzün bir bölümünde)

Eğer enfeksiyon tedavi edilmezse, Lyme hastalığı belirtileri zamanla yıllar içinde artabilir ve kas, kemik, sinir sistemi ve cilt semptomlarına neden olabilir. Birçok kişi hiçbir belirti göstermeden Lyme hastalığı taşıyabilir ve bu durumda vücut genellikle enfeksiyonu kendiliğinden kontrol altına alır.

Kişisel Koruma ve Tedavi Lyme hastalığı, keneler tarafından bulaştığı için, kene ısırıklarını önlemek için aşağıdaki ipuçlarını takip edebilirsiniz. Enfeksiyon bulaşabilmesi için kenenin genellikle bir günden fazla süre ciltte tutunması gerekir. Bu nedenle, ısırıldıysanız keneyi mümkün olan en kısa sürede çıkararak enfekte olma riskini azaltabilirsiniz.

Lyme Hastalığının Tedavisi Lyme hastalığı, bir Borrelia bakteriyel enfeksiyonudur ve doktor tarafından reçete edilen antibiyotiklerle tedavi edilir. Çoğu insan tedavi sonrasında tamamen iyileşir, ancak tedaviye geç başlanırsa, semptomların tamamen kaybolması birkaç ay sürebilir.

Lyme hastalığına karşı etkili bir aşı geliştirmek için araştırmalar devam etmektedir, ancak henüz çalışan bir aşı bulunmamaktadır.

Ne Zaman Tıbbi Yardım Almalıyım? Aşağıdaki durumlarda derhal tıbbi yardım almalısınız:

  1. Boyun sertliği, şiddetli baş ağrısı ve kendinizi çok hasta hissediyorsanız. Bu, Lyme hastalığının sinir sistemine yayıldığına dair ciddi bir işarettir.
  2. Yüzde felç meydana gelir veya vücudunuzun herhangi bir bölgesinde his kaybı yaşarsanız. Bu, nöroborelyozun belirtileri olabilir ve acil müdahale gerektirebilir.

Ayrıca aşağıdaki durumlarda da tıbbi yardım almalısınız:

  • Kene ısırığından en az bir hafta sonra, çapı en az 5 santimetre olan bir kızarıklık gelişirse.
  • Bir kene tarafından ısırıldıktan sonra bir süre geçtikten sonra ateş, baş ağrısı, vücut ağrıları veya alışılmadık bir yorgunluk gibi semptomlar ortaya çıkarsa.

Lyme hastalığının erken teşhisi ve tedavisi önemlidir. Eğer yukarıdaki belirtilerden herhangi birini deneyimlerseniz, hemen bir sağlık profesyoneline başvurmalısınız. Erken müdahale, hastalığın ilerlemesini önleyebilir ve daha iyi bir iyileşme şansı sunabilir.

Son olarak, kene ısırıklarından kaçınmak için doğada dolaşırken uygun koruyucu önlemleri almak her zaman akıllıca bir davranıştır ve Lyme hastalığına karşı riski azaltabilir.