Frengi (Sifiliz)

Frengi: Tarih, Nedenler, Belirtiler ve Tedavi

Frengi Nedir?

Frengi, Treponema pallidum bakterisinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon hastalığıdır. İsveç’te geçmişte yaygın olsa da, hala dünyanın birçok yerinde görülen bir hastalıktır. Frengi, erken ve geç olmak üzere iki aşamada gelişir ve tedavi edilmezse ciddi sonuçlara yol açabilir.

Frengi – Tarihçe

Frengi, 15. yüzyılın sonlarında Amerika’dan dönen mürettebatın Avrupa’ya getirdiği düşünülen bir hastalıktır. Bu hastalık, cinsel temas yoluyla bulaşır ve hızla yayılarak fahişelerden askerlere ve üst sınıfa kadar birçok kişiyi etkiler. Frengi, tarih boyunca toplumları olumsuz etkileyen bir hastalık olmuştur.

O dönemde etkili bir tedavi bulunmadığı için, frengi fiziksel belirtilerinin yanı sıra psikolojik etkiler de yaratmıştır. Bu hastalığa yakalanan birçok kişi saç dökülmesi yaşadığı için peruklar moda haline gelmiş ve deri döküntülerini gizlemek için kalın bir toz tabakası kullanılmıştır. Ayrıca, frengiye sahip annelerin düşük yapma veya kısırlık sorunları yaşamaları, soyluların soyunu sürdürmelerini zorlaştırmıştır.

Tarihi figürler arasında Franz Schubert, Arthur Schopenhauer, Friedrich Nietzsche, Al Capone, Vladimir Lenin, Henri de Toulouse-Lautrec ve Adolf Hitler’in frengiye yakalandığına inanılmıştır.

Frengi Nedenleri

Frengi, Treponema pallidum bakterisinden kaynaklanır. Enfeksiyon genellikle korunmasız cinsel ilişki sırasında bulaşır. Ayrıca, oral seks yoluyla da geçebilir. Kan yoluyla da bulaşabilen bir hastalıktır, bu nedenle tüm kan bağışçıları test edilir.

Enfeksiyon anından semptomların ortaya çıkmasına kadar geçen süreye “kuluçka dönemi” denir. Bu dönem, enfeksiyonun ilk iki aşamasını içerir: birincil ve ikincil aşamalar.

Frengi Belirtileri

Birincil Aşama: Yaklaşık üç hafta ile üç ay arasında, cinsel organlarda, rektal açıklığın çevresinde veya ağızda bir veya daha fazla yara belirir. Yaralar genellikle küçük ve ağrısızdır. Kasıktaki lenf düğümleri de şişebilir. Yaralar kendiliğinden iyileşmez, bu nedenle tedavi önemlidir.

İkincil Aşama: Tedavi edilmezse, enfeksiyon kana yayılır ve ikincil aşamaya geçer. Yaygın semptomlar arasında ateş, şişmiş lenf düğümleri, vücutta yayılan döküntüler, yorgunluk, eklem ağrısı ve baş ağrısı bulunur. Bu aşamadaki semptomlar yaygındır ancak doğru teşhis ve tedavi almak zor olabilir.

Üçüncül Aşama (Geç Sifiliz): Tedavi edilmemiş frengi, beyin, sinir sistemi ve kalp dahil olmak üzere ciddi hasarlara neden olabilir. Bu aşamada enfeksiyon artık cinsel temas yoluyla bulaşmaz, ancak kan yoluyla bulaşabilir.

Kadınlardan daha çok erkekler arasında görülür ve özellikle erkekler arasında yaygın bir şekilde bulaşır.

Kendi Kendinize Ne Yapabilirsiniz?

• Enfekte olabileceğinizi düşünüyorsanız, hızlı bir şekilde test yaptırın ve gerekirse tedavi olun.
• Enfeksiyon takibine katılarak başkalarının test edilmesini ve gerektiğinde tedavi edilmesini sağlayın.
• Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanarak kendinizi koruyun.

Frengi Tedavisi

Frengi tedavisi, antibiyotiklerin kullanılmasını içerir. Tedavi süresi, enfeksiyonun vücutta ne kadar süredir olduğuna bağlıdır. Tedavi sürecinde seks yapmaktan kaçınılmalıdır.

Ne Zaman Tıbbi Yardım Almalısınız?

Frengi enfeksiyonu kapmış olabileceğinizi düşünüyorsanız, bir sağlık merkezi, cinsel sağlık kliniği veya ebe kliniği gibi uygun bir sağlık kuruluşunda test yaptırmalısınız. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önlemek için önemlidir.