Laktoz intoleransı
Laktoz İntoleransı ve Belirtileri
Laktoz intoleransı, vücudun süt şekerini parçalamada sorun yaşadığı bir durumu ifade eder. Bu durum mide kramplarına, gaz sancısına ve ishale yol açabilir. Süt ürünlerinden kaçınıldığında, bu sorunlardan kaçınılabilir.
Laktoz İntoleransının Nedenleri
Laktoz intoleransı, vücudun laktozu (süt şekeri) parçalama yeteneğinin azalması anlamına gelir. Bu durum, laktozu glikoz ve galaktoza parçalamak için gereken ince bağırsak mukoza zarındaki laktaz enziminin eksikliğinden kaynaklanır. Bu nedenle, süt şekeri ince bağırsak tarafından emilmez ve kalın bağırsakta sorunlara yol açabilir.
Birçok insan, yaşlandıkça laktozu parçalama yeteneğinde bir azalma yaşar. Ancak bazı insan gruplarının genetik değişiklikleri, yetişkinlikte bile laktozu sindirmelerine izin verir.
Laktoz İntoleransının Belirtileri
Laktoz intoleransı genellikle tehlikeli değildir ancak rahatsız edici olabilir. Belirtiler şunları içerebilir:
- Mide bulantısı
- Şişkinlik
- Gaz sancısı
- Karın ağrısı
- Sulu ishal
Semptomlar, laktoz içeren bir şey tüketiminden hemen sonra veya birkaç saat sonra ortaya çıkabilir, bu nedenle semptomları laktoz intoleransıyla ilişkilendirmek bazen zor olabilir. Ayrıca, sorunlara neden olması için gerekli laktoz miktarı kişiden kişiye değişebilir.
Laktoz İntoleransının Farklı Türleri
- Birincil Laktoz İntolerans: Genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan ve en yaygın formdur. Bu tip laktoz intolerans, kalıtsal bir durumdur.
- İkincil Laktoz İntolerans: Geçici bir durumdur ve ince bağırsağa zarar veren bir hastalık nedeniyle ortaya çıkar. Mide-bağırsak enfeksiyonları veya tedavi edilmemiş çölyak hastalığı/glüten intoleransı bu tür intoleransa neden olabilir.
- Konjenital Laktoz İntoleransı: Bu tür laktoz intoleransı, vücudun laktaz üretememesinden kaynaklanır ve genetik olarak geçiş yapar. Bu, bebeklerin doğumdan itibaren laktoza tolerans göstermediği anlamına gelir.
Kendi Kendinize Yapabilecekleriniz
Eğer siz veya çocuğunuz laktoz intoleransı olduğunu düşünüyorsanız:
- Yedikten sonra yaşadığınız semptomları gözlemleyin ve doktorunuzun sizi teşhis etmesine yardımcı olabilirsiniz.
- Aile üyelerinizde benzer sorunların olup olmadığını ve bilinen herhangi bir bağırsak hastalığının olup olmadığını sorun.
Laktoz intoleransı teşhisi konduysa:
- Farklı süt ürünlerinin laktoz içeriğini okuyun ve deneyin. Bazı süt ürünleri, birincil laktoz intoleransı olan birçok kişi için uygun olabilir.
- Süt ürünlerinden kaçınıyorsanız, D vitamini ve kalsiyum takviyeleri gerekebilir. Laktozsuz süt ürünleri, kalsiyum ve D vitamini içeren birçok seçenek sunar.
- Diğer yiyeceklerin içeriğini okuyun, çünkü bu yiyeceklerde de laktoz bulunabilir.
Laktoz İntoleransının Tedavisi
Laktoz intoleransı, laktoz alımından tamamen veya kısmen kaçınılarak tedavi edilir. Birincil laktoz intoleransı olan çoğu insan, düşük miktarlarda süt şekeri içeren ürünleri tüketebilir.
Laktaz enzimi reçetesiz olarak eczaneden tablet şeklinde satın alınabilir ve laktozdan kaçınmanın zor olduğu zamanlarda kullanılabilir.
İkincil laktoz intoleransınız varsa, ince bağırsak iyileştikten sonra süt şekerini tekrar tüketebilirsiniz.
Ne Zaman Profesyonel Yardım Almalısınız
Siz veya çocuğunuz laktoza tahammülsüzlükten kaynaklanabileceğini düşündüğünüz sorunlar yaşıyorsanız, bir sağlık profesyonelinden yardım almalısınız.
Profesyonel Yardım ve Ne Zaman Başvurmalısınız
Laktoz intoleransı belirtileri yaşadığınızda veya bu durumu düşündüğünüzde, profesyonel yardım almak önemlidir. İşte ne zaman bir sağlık uzmanına başvurmanız gerektiği hakkında bazı önemli bilgiler:
- Semptomlarınız Belirsizse: Laktoz intoleransının belirtileri, diğer mide ve bağırsak sorunlarıyla karışabilir. Eğer semptomlarınız belirsizse ve kesin bir tanıya ihtiyaç duyuyorsanız, bir doktora başvurmalısınız.
- Şiddetli Semptomlarınız Var İse: Şiddetli mide krampları, aşırı gaz veya sık sık ishal gibi semptomlarınız varsa, bir sağlık uzmanına danışmalısınız. Bu belirtiler başka bir ciddi sağlık sorununun belirtileri olabilir.
- Semptomlarınız Devam Ediyorsa: Laktoz içeren gıdalardan kaçındığınız halde semptomlarınız devam ediyorsa, altta yatan bir sorun olabilir. Bir doktor bu sorunu teşhis edebilir ve uygun tedaviyi önerebilir.
- Tanı Konulması Gerekiyorsa: Kesin bir laktoz intoleransı tanısı almak için bir doktora başvurmanız gerekebilir. Doktorunuz, semptomlarınızı değerlendirebilir ve gerekirse bazı testler yapabilir.
- Diğer Aile Üyelerinde Sorunlar Var İse: Aile üyelerinizde laktoz intoleransı veya benzer bağırsak sorunları varsa, bu genetik bir yatkınlığın göstergesi olabilir. Bu durumda, doktorunuza danışarak riskleri değerlendirebilirsiniz.
Laktoz intoleransı yönetilebilir bir durumdur, ancak belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Doğru tanı ve yönetim için bir sağlık profesyonelinin yardımı önemlidir.