Gluten hassasiyeti
Glüten İntoleransı (Çölyak Hastalığı): Nedir, Nedenleri ve Tedavisi
Glüten İntoleransı Nedir?
Glüten intoleransı veya çölyak hastalığı, besin yoluyla alınan glütene vücudun olumsuz bir reaksiyon göstermesidir. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir. Bu reaksiyon ince bağırsağın iltihaplanmasına yol açar ve besinlerin gıdalardan emilimini engeller.
Glüten İntoleransının Nedenleri
Glüten intoleransında, glüten içeren yiyecekler ince bağırsakta otoimmün bir reaksiyona yol açar. Otoimmün reaksiyon, bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırdığı bir durumu ifade eder. Glüten, ince bağırsak içindeki bağırsak zarına karşı bir reaksiyona neden olur. Bu reaksiyon zaman içinde bağırsak zarının hasar görmesine ve tahrip olmasına yol açar. Bağırsak zarı, besinlerin gıdalardan emilimini sağlama görevine sahiptir ve işlevini yerine getiremeyen bir bağırsak zarı, besinlerin emilimini zorlaştırır.
Reaksiyon, glüteni diyetten tamamen çıkararak kontrol altına alınabilir. Bu nedenle “tahammülsüzlük” terimi tam olarak doğru değildir, çünkü vücut aslında glüteni tolere etmez. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir ve bu bileşenleri içeren tüm yiyecekleri içerir.
Yetişkinlerde Glüten İntoleransının Belirtileri
Glüten intoleransının semptomları kişiden kişiye büyük ölçüde değişebilir. Tedavi edilmemiş glüten intoleransı, gastrointestinal sistemle ilişkili sorunlara yol açabilir, örneğin:
- İshal
- Yorgunluk
- Kilo kaybı
- Gaz ve şişkinlik
- Karın ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Kabızlık
Tedavi edilmemiş glüten intoleransı olan birçok yetişkin, aşağıdaki gibi başka problemlerle de karşılaşabilir:
- Anemi
- Bozulmuş kemik yoğunluğuna yol açabilen osteoporoz
- Deride kabarcıklar
- Ağızda yaralar (aft)
- Baş ağrısı
- Eklem ağrısı
- Hamile kalmada zorluk
Çocuklarda Glüten İntoleransının Belirtileri
Çocuklarda glüten intoleransının semptomları büyük ölçüde değişebilir ve bazen bu semptomların glüten intoleransının bir işareti olduğunu anlamak zor olabilir. Glüten intoleransı olan çocuklarda aşağıdaki gastrointestinal sistem sorunları sık görülür:
- Mide bulantısı ve kusma
- Kronik ishal
- Şişmiş karın
- Kabızlık
- Karın ağrısı
- Midede gaz
Besinlerin emiliminde zorluk, aşağıdaki semptomlara neden olabilir:
- Büyümenin bozulması
- Kilo kaybı
- Anemi
- Ağızda yaralar (aft)
- Sinirlilik
- Ergenlik döneminde gecikme
Glüten İntoleransı Tedavisi
Glüten intoleransını tedavi etmek için önce bu durumun glüten alerjisi olmadığından emin olmak önemlidir. Tedavi, glütensiz bir diyet uygulayarak glütenden tamamen kaçınmayı içerir. Glüten intoleransı ömür boyu devam eder, bu nedenle sürekli olarak glütensiz bir diyet sürdürmek gereklidir.
Hangi yiyeceklerin glüten içerdiğini öğrenmek ve besin ihtiyaçlarınızı karşıladığınızdan emin olmak için bir diyetisyenden yardım almak önemlidir.
Ne Zaman Tıbbi Yardım Almalı?
Kendinizin veya çocuğunuzun glüten intoleransı olduğunu düşünüyorsanız, tıbbi yardım almalısınız. Çünkü çölyak hastalığının semptomları diğer hastalıkların semptomlarına benzerlik gösterebilir ve doğru teşhisi alabilmek için bir uzmandan yardım almak önemlidir.