Artrit

Osteoartrit: Eklemlerdeki Kıkırdak Sorunu

Osteoartrit, eklemlerdeki koruyucu kıkırdağın kalitesinin bozulmasından kaynaklanan bir durumdur. Bu rahatsızlık, etkilenen eklemlerde hasara yol açarak hareket kabiliyetini olumsuz etkiler. Semptomlar genellikle yaşla birlikte yavaşça ortaya çıkar ve en yaygın olarak dizlerde, kalçalarda veya parmaklarda görülür.

Osteoartritin Nedenleri

Her eklem, kemiklerin sürtünmesini engelleyen kıkırdakla kaplıdır. Kıkırdak, eklemi nemlendirir, korur ve hareketlerini kolaylaştırır. Osteoartritte, bu denge bozulur ve kıkırdak kalitesi bozulur. Kıkırdak incelir, bozulur veya tamamen kaybolur. Bu, eklem yüzeylerinin sürtünmesine ve çatlaklara yol açabilir. Eklemi çevreleyen kapsül iltihaplanabilir ve şişebilir, bazen sıvı birikmesine neden olabilir. Osteoartrit, zamanla ilerleyen ve sıklıkla kronik ağrıya yol açan bir durumdur.

Osteoartrit için Risk Faktörleri

Osteoartrit riskini artıran bazı faktörler şunlar olabilir:

  1. Yaş: Osteoartrit genellikle yaşla birlikte ortaya çıkar.

  2. Cinsiyet: Kadınlar erkeklere göre daha sık etkilenir.

  3. Kilolu Olmak: Fazla kilo, özellikle kalça ve dizlerde daha fazla yıpranmaya yol açarak eklem sorunlarına katkıda bulunabilir.

  4. Kas Zayıflığı ve Koordinasyon: Zayıf kaslar ve kötü koordine edilmiş hareketler, eklem üzerinde aşırı yüklenme riskini artırabilir.

  5. Eklem Yaralanmaları: Spor aktiviteleri veya kazalar sonucu oluşan eklem yaralanmaları osteoartrit riskini artırabilir.

  6. Artan Yük: Belirli pozisyonlarda sürekli olarak eklemi gerginliğe maruz bırakmak, örneğin çömelme veya diz çökme, osteoartrite yol açabilir.

  7. Kalıtım: Aile geçmişi, osteoartrit riskini artırabilir.

Osteoartrit Belirtileri

Osteoartritin semptomları genellikle yavaşça gelişir ve kötüleşir. Semptomlar eklemin hangi bölgesini etkilediğine bağlı olarak değişebilir. Yaygın semptomlar şunlar olabilir:

  • Hareket veya kullanım sonrası eklem ağrısı.
  • Sabahları veya hareketsiz kaldığınızda artan sertlik.
  • Eklemde ağrı.
  • Hareket kısıtlılığı.
  • Eklem çevresinde kemik büyümeleri (nodüller).
  • Şişlik.

Osteoartrit Belirtileri – Parmaklar

Parmak osteoartriti, ellerin kavrama ve gücünü bozabilir. Başparmak tabanı sıklıkla etkilenir. Parmak osteoartriti, özellikle kadınlarda yaygındır ve genetik yatkınlık taşır.

Osteoartrit Belirtileri – Dizler

Diz osteoartriti, dizlerde sertlik, ağrı ve şişlikle kendini gösterebilir. Yürürken diz ağrısı yaygındır ve aniden ortaya çıkabilir. İleri derecede diz osteoartritinde, istirahatte veya gece ağrı olabilir.

Osteoartrit Belirtileri – Kalça

Kalça osteoartriti, yürüme sırasında ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Ağrı genellikle kasık bölgesinde hissedilir, ancak kalça dışına yayılabilir. İleri derecede kalça osteoartritinde, istirahatte ve geceleri ağrı sıkça görülür.

Kendi Kendinize Yapabilecekleriniz

Osteoartriti hafifletmek veya kontrol altına almak için yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir:

  • Eğer kiloluysanız, kilo vermek önemlidir.
  • Fiziksel aktivite ve egzersiz, eklem sağlığını destekler.
  • Günlük yaşamı kolaylaştıracak yardımcı cihazlar kullanabilirsiniz.

Osteoartrit Tedavisi

Osteoartriti iyileştiren veya durduran özel bir tedavi yoktur. Tedavi, semptomların hafifletilmesine ve yaşam kalitesinin artırılmasına odaklanır. Bu tedavi yöntemleri yaşa ve etkilenen eklem bölgesine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

  • Yaşam tarzı değişiklikleri.
  • Fizik tedavi.
  • Ağrı ve iltihap yönetimi için ilaçlar.
  • Ameliyat (şiddetli durumlarda).

Ne Zaman Tıbbi Yardım Almalı?

Eğer geçmeyen eklem ağrısı veya şişmiş eklemler yaşıyorsanız, tıbbi yardım almalısınız.